Rwanda. Een klein landje, midden in Afrika. Een klein landje, met gorilla’s, vulkanen en duizend heuvels. Een klein landje, met een heftige geschiedenis. Een klein landje, waar de mensen je vandaag de dag vrolijk verwelkomen!
‘Welcome to our country!’, ‘Welcome my friends, welcome to Rwanda!’ zijn zomaar wat veelgehoorde kreten. Veel Rwandezen waren blij dat we hun land bezochten. Blij dat het toerisme langzaamaan op gang komt.
We hebben dan ook meer dan eens moeten beloven onze vrienden in Nederland te vertellen over het prachtige land Rwanda. Over hoe mooi, gastvrij en veilig het land is geworden. Belofte maakt schuld en dat is in dit geval helemaal niet erg. Ik deel maar al te graag mijn mooie ervaringen!
Aan de rand van Kigali, de hoofdstad van Rwanda
‘Waar ga je nu weer naartoe!?’
De standaard reactie die ik kreeg wanneer ik vertelde dat Rwanda onze volgende bestemming zou worden. Eerlijk is eerlijk, een paar jaar geleden was het ook niet in me opgekomen om naar Rwanda te gaan. Ik kende Rwanda eigenlijk alleen van de gruwelijke verhalen, vroeger bij het Jeugdjournaal. Iets met Hutu’s en Tutsi’s en oorlog. Oud genoeg om te beseffen dat het erg was, maar net te jong om te begrijpen waar het nu echt over ging.
Pas na het horen van een aantal goede reisverhalen en het aanwakkerende enthousiasme van een reisvriendinnetje, begon de interesse te groeien. Hoe zou het nu in dit land zijn? Hoe zijn de mensen? Hoe leven ze? Is het er mooi? Is het veilig?
Eind 2015, begin 2016 was het zover, ik had de kans dit ‘onbekende’ land zelf te gaan ontdekken! Met 4 avonturiers, 2 tenten, 1 jeep, wat campingspullen en een GPS-systeem trokken we Oeganda en Rwanda in. Drie weken lang genoten we ervan in Afrika te zijn. We lieten ons meevoeren in het trage, eenvoudige Afrikaanse leven. Genoten intens van de typische geuren en kleuren, de mooiste natuur, de wilde dieren en de vriendelijke, vrolijke mensen.
Geschiedenis
Ondanks deze fijne ervaringen, weet je dat het land een verschrikkelijke geschiedenis kent. De geschiedenis van het land gaat uiteraard verder terug, maar de genocide die 1994 plaats vond, is de zwartste bladzijde in het verhaal. In een periode van 100 dagen werden bijna een miljoen mensen vermoord.
Er gaat aan deze gruwelijke massamoord een decennialang, zelfs eeuwenlang, conflict tussen Hutu’s en Tutsi’s vooraf. Het begon allemaal lang geleden, in de 15e eeuw, toen de Tutsi’s, een krijgers- en herdersvolk, het land van de Hutu’s binnendrongen. De Tutsi’s zorgden ervoor dat landeigenaren (Hutu’s) zich als het ware bevoorrecht voelden, om als machthebber, een Tutsi te mogen worden. Hier werd de basis gelegd voor de gedachte dat de Tutsi’s, ondanks hun minderheid, als superieur werden gezien.
Ook toen het land in handen kwam van Duitsland, en later België, werd deze vorm van discriminatie in stand gehouden en zelfs versterkt toen in 1933 de identiteitskaart geïntroduceerd werd, waarop de radicale identiteit vermeld stond. Omdat het onderscheid tussen Hutu en Tutsi voornamelijk gebaseerd was op macht, status en rijkdom, werd aan de hand van je beroep of bijvoorbeeld een veekudde van meer dan 10 dieren, beslist of je Hutu of Tutsi was.
In 1957 werd Rwanda zelfstandig. Er heerste op dat moment nog altijd een grote ongelijkheid. Enerzijds stelden de Tutsi’s zich nog altijd boven de Hutu’s, maar anderzijds probeerden ook de Hutu’s, als grote meerderheid, de Tutsi’s te discrimineren. Een onrustige, gespannen situatie met veel geweld tot gevolg.
Op 6 april 1994 liep het volledig uit de hand, toen het vliegtuig van de president (een Hutu) uit de lucht werd geknald. Kwade Hutu’s trokken ten strijde, waarbij Tutsi’s en gematigde Hutu’s het moesten ontgelden. Pas na drie maanden kon er een einde worden gemaakt aan de moordpartijen. Veel en veel te laat…
Wil je meer weten? Lees het complete verhaal op www.geschiedenisbeleven.nl.
Kigali Genocide Memorial
Hoe is het nu?
Het gaat best wel heel goed. Nu, 23 jaar na de genocide, groeit de economie flink, is Kigali een bruisende metropool geworden, maakt het land een opgeruimde indruk, lijkt er een, bijna onvoorstelbaar, proces van verzoening te voltrekken en is Rwanda een land met ambities.
Hoewel een groot deel van de inwoners nog onder de armoedegrens leeft, en je op het platteland nog sterk het gevoel hebt dat de tijd heeft stil gestaan, probeert de regering van Paul Kagame ook dit aan te pakken. Er is hoop en dat voel je. Ik heb de Rwandezen leren kennen als een gastvrij en warm volk. Trots op het land dat Rwanda geworden is. Het verleden is zeker niet vergeten, maar er wordt vol hoop, vertrouwen en positiviteit gekeken naar, en gewerkt aan, de toekomst.
Waarom wil ook jij naar Rwanda?
Om ontzettend veel redenen! Allereerst ligt Rwanda in het hart van Afrika. En zoals ik dat ook in andere Afrikaanse landen heb ervaren, is het er totaal anders dan je in Nederland gewend bent. Het is puur, intens en kleurrijk. Je onthaast er direct, het leven is eenvoudig, de mensen zijn tevreden met wat ze hebben, er wordt veel gelachen en enthousiast getelefoneerd. Je krijgt het gevoel dat je iets unieks ontdekt. Rwanda is nog niet overspoelt door toeristen. Wat je ziet is authentiek, is echt, gewoon, zoals het is.
Verder maak je in Rwanda gemakkelijk contact met de locals. Veel mensen zijn nieuwsgierig, gastvrij en nemen uitgebreid de tijd voor een praatje. Daarnaast vind ik ook het doorzettingsvermogen, de veerkracht en de positiviteit van de Rwandezen enorm bewonderingswaardig. Bewonderingswaardig is ook de manier waarop het land is opgekrabbeld, nadat er zoveel kapot is gemaakt. Vandaag de dag is Rwanda een van de meest georganiseerde landen van Afrika.
Zeker in en rondom Kigali en de hoofdwegen, is het straatbeeld netjes en opgeruimd. Echter, verder het binnenland in, zie je dat nog niet het gehele land in dezelfde lift zit. Neem je de onverharde weg tussen Kibuye en Gisenyi, dan heb je niet alleen prachtige uitzichten op Lake Kivu, maar zie je ook het harde plattelandsleven, waar zware arbeid wordt verricht en stromend water, elektriciteit en andere faciliteiten nog geen vanzelfsprekendheid zijn.
Rwanda heeft uiteraard ook een aantal interessante highlights. Zo is het één van de drie landen waar je nog berggorilla’s in het wild kunt spotten! Verder zijn ook Lake Kivu, diverse National Parks en hoofdstad Kigali een bezoekje waard.
Eenmaal in Rwanda mag, wil en kun je de geschiedenis niet negeren. Bezoek daarom in ieder geval het Kigali Genocide Memorial. Hier lees je over de complete geschiedenis, zie je foto’s van slachtoffers, hoor je persoonlijke verhalen en word je even heel erg stil…
